ATEX is de afkorting van de Franse benaming ATmosphères EXplosibles en is synoniem voor twee Europese richtlijnen op het gebied van explosiegevaar onder atmosferische omstandigheden.

Sinds 1 juli 2003 moeten organisaties in de EU waar explosiegevaar bestaat, voldoen aan de ATEX 153-richtlijn (richtlijn 1999/92/EG). De ATEX bedrijfsrichtlijn 1999/92/EG, ook bekend als ‘ATEX 153’, beschrijft voor werkgevers de minimum veiligheidseisen, om een gezonde en veilige werkomgeving te creëren voor werknemers die door explosieve atmosferen gevaar kunnen lopen. In Nederland zijn deze richtlijnen opgenomen in de Arbowet en -regelgeving.